پنومونی(pneumonia)

انواع پنومونی

: 

ü        پنومونی باکتریال

ü        پنومونی ویروسی

ü        پنومونی آتیپیک اولیه

ü        پنومونی پنوموسیستیس کارینی                

پنومونی باکتریال: 

اغلب يك عفونت جدی است . مکانیسم های پاتوژنز اغلب به صورت آسپیراسیون یا انتشار از طریق خون می باشد. عامل این نوع پنومونی ؛ پنوموکوک ، استرپتوکوک و استافیلوکوک و مایکو پلاسما کاتارالیس و ... می باشد.نارسايي احتقاني قلب، ديابت، بيماري‌هاي‌ مزمن‌ ريوي‌، سن كم كودكان و شيرخواران‌، استعمال‌ دخانيات‌، وضعيت‌ نامناسب سلامت‌ عمومي‌، زندگي‌ در محيط پرجمعيت و غير بهداشتي،‌ ضعف‌ دستگاه‌ ايمني‌ بدن و اعتياد به الكل، "پنوموني باكتريايي " را تشديد مي‌كند. 

مهمترين اقدام در پيشگيري از "پنوموني باكتريايي " خصوصاً در نوزادان و كودكان درمان به‌موقع عفونت‌هاي تنفسي است و در صورتی که اين بيماري به‌موقع تشخيص داده و درمان نشود موجب جمع‌ شدن ترشح بين‌ دو لايه‌ پرده‌ پوشاننده‌ ريه‌ها، تشديد عفونت و آبسه ريه مي‌شود. در كودكان مبتلا به "پنوموني باكتريايي " بايد مصرف‌ مايعات‌ افزايش‌ پيدا كند همچنين خوراندن غذاهاي سبك و روان نظير سوپ و آش و مايعات رقيق به آنها موجب مي‌شود ترشحات‌ ريوي‌ روان و تخليه‌ آنها با سرفه‌ راحت‌تر شود 

 پنومونی ویروسی:

شایع تر از نوع باکتریال است و در همه گروه های سنی دیده می شود . ویروس سن سبیتال تنفسی شایعترین ارگانیسم ایجاد کننده پنومونی ویروسی است. تغییرات پاتواوژیک آن شامل پنومونیت بین بافتی توام با التهاب مخاط و دیواره برونش و برونشیول است. شروع بیماری ممکن است حاد یا موذیانه باشد و اغلب توام با عفونت ویروسی سیستم تنفسی فوقانی است . علائم آن از تب خفیف ، سرفه مخختصر و بیحالی تا تب بالا ، سرفه های شدید و خستگی متفاوت است . صداهای تنفسی در سمع ممکن است کمی خس خس یا رال ظریف داشته باشد. 

در ابتدای بیماری انتظار می رود که سرفه ها بدون خلط باشد یا میزان کمی خلط سفید رنگ وجود داشته باشد. رادیوگرافی نشان دهنده انفیلتراسیون منتشر یا پراکنده توام با درگیری اطراف برونش می باشد. پیش آگهی بیماری معمولا خوب بوده و درمان علامتی می باشد و شامل بهبود اکسیژناسیون ، آرامش بیما ، مانند تجویز اکسیژن یا بخور خنک ، استفاده از ضد تب ، درناژ وضعیتی ، دادن مایعات و ...  می باشد

علایم‌ شایع‌:

ü        درد عضلانی‌ و خستگی‌        

ü        تب و لرز        

ü        سرفه‌ با یا بدون‌ خلط‌ یا «خروسک‌»         

ü        تنفس‌ سریع‌ و همراه‌ با دشواری‌ (گاهی‌)       

ü        درد سینه‌        

ü        گلودرد       

ü        بی‌اشتهایی‌         

ü        بزرگ‌ شدگی‌ غدد لنفاوی گردن‌       

ü        کبودی‌

ü        ناخن ها و پوست

پنومونی آتیپیک اولیه: 

 ایکو پلاسما پنومونیه عامل پنومونی آتیپیک است و شایعترین علت در کودکان 12- 5 ساله است. شروع بیماری می تواند ناگهانی یا موذیانه باشد معمولا همراه با علائم سیستمیک از جمله تب، درد ، سر درد ،ضعف ، بی اشتهایی و درد عضلانی است و به دنبال این علائم رینیت ، گلو درد ، سرفه خشک و کوتاه به وجود می آید. سرفه در ابتدا بدون خلط است سپس خلط سروزی مخاطی تولید شده و در نهایت تبدیل به خلط مخاطی چرکی یا همراه با رگه های خون می شود تنگی نفس به ندرت رخ می دهد . تصاویر رادیوگرافی شواهدی از پنومونی را قبل از بروز علایم بالینی نشان می دهد ، در سمع ریه رال شنیده شده اما تراکم معمولادیده نمی شود. 
 

پنومونی پنومکارینیوسیستیس: 

پنومونی‌ پنوموسیستیس‌ کارینی‌ التهاب‌ ریه ها ناشی‌ از یک‌ تک‌ یاخته‌ (یک‌ موجود میکروسکوپی‌ تک‌ سلولی‌). این‌ تک‌ یاخته‌ موجودی‌ فرصت‌طلب‌ است‌ که‌ در شرایط‌ طبیعی‌، بدن‌ مانع‌ تهاجم‌ آن‌ می‌گردد ولی‌ در شرایط‌ ضعف‌ یا نارسایی‌ ایمنی‌ مثلاً در جریان‌ بیماری‌ ایدز، هوچکین و سایر بیماری‌های‌ تضعیف‌ کننده‌ دستگاه‌ ایمنی‌ به‌ بدن‌ تهاجم‌ کرده‌ و عفونت ایجاد می‌کنند. 
 تشخیص:
 باتوجه به غير اختصاصي بودن علايم  باليني در افتراق پنوموني هاي ويرال از باكتريال مي توان با تکیه بر آزمونهاي پاراكلينيك به ويژه راديوگرافي قفسه سينه و تطبيق آنها با آزمایشات CBC , CRP , ESR از تجویز بی رویه آنتي‌بيوتيك ها خودداری کرد و در عفونت هاي ويرال به درمان هاي حمايتي بسنده نمود  جهت بررسی پیشرفت بیماری و تشخیص سریع عوارض، علائم حیاتی و صداهای ریوی باید کنترل شود..   

تصاویر pneumonia virus

تصاویرpneumonia bacteria

رفرنس: 
درسنامه پرستاری  کودکان ونگ (کودک سالم – کودک بیمار) ترجمه سونیا ارزومانیانس،  مهناز شوقی، مهناز سنجری 
پرستاری کودکان مارلو   

با همکاری باربارا

ا.ردینگ    
ترجمه سونیا آرزومانیانس

تهیه و تنظیم :  صلاح الدین امراء